Stadia rozwoju empatii (wg Hoffman, 1975)

Stadium 1.

1r. ż., dziecko nie jest świadome istnienia innych osób. Przez ten czas niemowlę krzyczy, kiedy słyszy krzyk innych dzieci. N. Eisenberg nazywa to jako zjawisko ,,emocjonalne zarażenie).  Zachowanie to jest porównywalne reakcjom wrodzonym; niemowlę może nie rozumieć przeżyć innych osób, jednak opowiada, jeżeli odczuwa to samodzielnie.

Stadium 2.

2 r.ż., dziecko staje się bardziej świadome indywidualnie jako odrębna jednostka, zaczyna patrzeć na przeżycia innych. Potrafi odwrócić uwagę od swego własnego stanu i skupić się na sytuacji, innej osoby. Trudność pojawia się w kwestii widzenia innej osoby. Próbując udzielać pomocy może robić to niewłaściwie.

Stadium 3.

Polecenia językowe i inne symbole rozumie coraz lepiej. Dzięki językowi może empatyzować z ludźmi, w ten sposób wyraża swoje uczucia, jak i z ludźmi nieobecnymi. Wypowiedzi skłaniają dziecko do empatyzowania z ludźmi, których nigdy nie spotkały np. w bajce z bohaterem.

Stadium 4. 

6. a 9. r.ż., dziecko zauważa, że inni ludzie mają własne przeżycia, potrafi zrozumieć, że mają one większe doświadczenie. Zaczynają skupiać się na ogólnych możliwościach innych osób, ich władzy, chorobach, bez ich przeżyć. Świadomie są zdolne do empatyzowania z grupą osób oraz mogą zajmować się polityką czy pracą społeczną.

Opracowanie: Katarzyna Przybysz